Chyba nie musimy nikogo przekonywać, że starożytność jest jedną z najbardziej fascynujących epok w historii ludzkości, która wywarła ogromny wpływ na rozwój cywilizacji. Dlaczego? Z pewnością trudno zawrzeć odpowiedź w jednym zdaniu, ponieważ epoka ta obfituje w niezwykle znaczące odkrycia, wynalazki oraz nowe kierunki myślenia i nauki. Warto wymienić chociażby takie antyczne osiągnięcia, jak wynalezienie pisma, pierwsze państwo, teatr, igrzyska olimpijskie czy demokracja. Może ciężko w to uwierzyć, ale rozwój procesu spawania metali także sięga czasów starożytnych, a nawet jeszcze wcześniejszych, bo… prehistorii!
Spawalnictwo to dziedzina, która od dawien dawna pasjonowała człowieka. Co ciekawe, już w czasach prehistorii zaczęto wykorzystywać pewną formę trwałego łączenia materiałów. Było to tzw. zgrzewanie ogniskowe, czyli najprościej mówiąc – czynność polegająca na rozgrzaniu łączonych elementów do stanu plastycznego, a następnie ich skuciu (zespoleniu, zlepieniu, spojeniu).
Znaczącym postępem, którego dokonał człowiek, był rozwój procesu lutowania cyną oraz spawania ołowiu (m.in. ołowiane rury). Te dwa procesy przypisuje się właśnie czasom starożytnym. Wtedy w spawaniu kowalskim używano tzw. miechów.
Co to jest miech i do czego był przydatny?
Otóż miech to starożytne urządzenie przeznaczone do tłoczenia powietrza. Za pomocą miechów starożytny kowal doprowadzał do silnego nadmuchu powietrza, czyli podnosił temperaturę płomienia i kierował go bezpośrednio na łączone elementy. To powodowało nagrzanie elementów i ich przejście w stan plastyczny, umożliwiający ich złączenie.
Do czego wykorzystywano w starożytności pierwsze techniki spawalnicze?
Przede wszystkim do produkcji metalowych ozdób, trwałych narzędzi oraz broni (m.in. mieczy). Warto w tym miejscu dodać, że w epoce starożytnej na szeroką skalę produkowano stal, którą poddawano obróbce (zgrzewaniu) i wykorzystywano przede wszystkim do produkcji wcześniej wspomnianej broni oraz narzędzi. Zanim jednak stal stała się tak popularna, w wyniku zgrzewania w ognisku kowalskim powstawały zwłaszcza wyroby z brązu, srebra oraz złota.
Na uwagę zasługuje fakt, że pomimo wczesnej fazy rozwoju procesu łączenia materiałów w epoce starożytnej, wszystkie wyroby były niezwykle trwałe i wytrzymałe. Z tego powodu starożytne osiągnięcia stanowiły istotny i niekwestionowany fundament rozwoju przyszłych technologii spawalniczych.
